Một trong số những vấn đề quan trọng nhất mà người chăn nuôi bò sữa phải đối mặt trong quản lý trang trại hàng ngày, đó là bệnh về chân móng trên đàn bò của mình. Bệnh chân móng có thể khác về tính chất và mức độ phổ biến giữa các trang trại, nhưng có một đặc điểm chung là dù tỷ lệ mắc bao nhiêu % thì nó đều có thể nhanh chóng trỏ thành nhân tố gây thiệt hại lớn, kéo dài về kinh tế của trang trại.
Đã có rất nhiều nghiên cứu về bệnh chân móng, trong đó có nhiều tài liệu ước tính chi phí cho bệnh chân móng trên bò sữa tiêu tốn của trang trại khoảng 65 – 150 USD/con/năm (khoảng 1,5 – 3,5 triệu VNĐ/con/năm). Tổn thất từ bệnh chân móng có thể đến từ việc giảm sản lượng sữa, giảm khả năng sinh sản, tăng tỷ lệ loại thải và các vấn đề sức khỏe khác của bò. Đây có lẽ là yếu tố quan trọng nhất trong đánh giá sự thoải mái chung của bò, bởi lẽ một con bò bị đau chân sẽ không thể hiện hết được tiềm năng vốn có của nó.
“Mặc dù có khá nhiều nghiên cứu cố gắng chỉ ra sản lượng sữa bị giảm ra sao khi bò bị các bệnh chân móng, nhưng dù ước tính thế nào thì người ta vẫn không thể đánh giá hết tổn thất gây ra bởi các vấn đề chân móng mãn tính trong đàn bò”, theo Dörte Döpfer, Phó Giáo sư tại Đại học Wisconsin – Madison, Mỹ. “Các ước tính chi phí cho các vấn đề chân móng cấp tính thường không đề cập tới các hậu quả về lâu dài” ông nói.
Theo PGS Döpfer, nghiên cứu về các bệnh chân móng thường tập trung vào các biện pháp xử lý ngắn hạn cho các vấn đề cấp tính của đàn bò. “Bệnh chân móng không phải là một vấn đề có thể đơn giản biến mất sau quá trình điều trị. Nó đòi hỏi duy trì theo dõi, giám sát cẩn trọng trong thời gian dài, và chủ động điều trị.”
Dwight Kickhafer, Giám đốc bán hàng của Zinpro Corporation, cho biết các vấn đề về chân móng thường có thể không được xử lý triệt để bởi vì không phải chỉ có một nguyên nhân duy nhất gây bệnh, hay chỉ có một cách duy nhất chữa bệnh.
“Dinh dưỡng, nền chuồng, thời tiết, thiết kế ô nằm, mật độ chuồng nuôi hay thậm chí là việc gọt móng. Mỗi vấn đề trông có vẻ như không liên quan đến nhau, nhưng đều có vai trò riêng”, Dwight Kickhafer nói.
HẠN CHẾ TỐI ĐA TÁC HẠI
Không có cách đơn giản nào để giải quyết các vấn đề về chân móng. Thực vậy, bạn chỉ có thể hạn chế tối đa tác hại bằng các giải pháp đồng bộ, ổn định. Điều đầu tiên trong bất kể một kế hoạch nào để kiểm soát bệnh chân móng là nhận diện được các chi phí thực tế liên quan đến các bệnh chân móng để kiểm soát, và đó là một kế hoạch dài hạn.
“Không phải người chăn nuôi không biết bệnh rằng chân móng có thể gây ra thiệt hại đáng kể,” Stan Moore, một giảng viên Đại học bang Michigan, Mỹ, cho biết. “Nhưng việc lần theo dấu vết và xử lý các vấn đề chân móng có thể không được giải quyết triệt để.”
Một chương trình gọt móng tốt, ổn định có ý nghĩa tối quan trọng trong một trang trại bò sữa. Chỉ khi duy trì tốt việc giám sát, một vấn đề sẽ được xử lý ngay khi nó được phát hiện.
“Nếu bạn đợi vài ngày hay một, hai tuần để xác định một vấn đề chân móng đang hình thành, có thể sẽ quá muộn,” PGS Döpfer nói.
Bài liên quan:
Bệnh viêm móng ở bò sữa |
 |
8 GỢI Ý ĐỂ PHÒNG, KIỂM SOÁT BỆNH CHÂN MÓNG
Đội ngũ gọt móng được đào tạo tốt đóng vai trò quyết định trong phòng và kiểm soát bệnh chân móng hiệu quả. Các chuyên gia đề xuất một số điểm cần lưu ý sau đây:
- Người chăm sóc bò có thực hiện việc lùa bò ít gây stress không?
- Nền chuồng có độ bám dính đủ tốt để hạn chế trơn trượt hay đã bị bào mòn quá?
- Mật độ chuồng nuôi có đảm bảo để bò có đủ không gian đi lại, đủ ô để nằm?
- Máng ăn đảm bảo để bò đủ chỗ đứng ăn?
- Khẩu phần ăn có cung cấp đủ dinh dưỡng thiết yếu, và không có thay đổi đột ngột thức ăn? Bò cần một khẩu phần ăn ổn định, cân bằng.
- Ngâm móng tốt giúp kiểm soát bệnh Viêm da kẽ móng và Viêm thối móng.
- Chăm sóc móng thông qua gọt móng chức năng định kỳ; giữ ô nằm đảm bảo, nền chuồng sạch sẽ, khô ráo và bằng phẳng nhất có thể.
- Giảm tối đa thời gian bò đứng ở khu tập trung trước khi vào vắt sữa.
Dịch bởi: SFarming Vietnam (Nguồn: www.agriculture.com)